Στα τρενάκια των αδικιών, η αντιγραφή έχει ένα μεγάλο φορτίο συναισθήματος. Κάποιος πήρε την ιδέα κάποιου άλλου (ή τη δική μας) και τη χρησιμοποίησε για κέρδος. Εκμεταλλεύθηκε χρόνια μελέτης και δουλειάς, για να πάρει κάτι έτοιμο και να το πλασάρει ως δικό του. Είναι άδικο, μας θυμώνει, θέλουμε να το καταγγείλουμε και να το φωνάξουμε. Θέλουμε όλοι να ξέρουν και να μην στηρίξουν.
Ξέρω πως είναι. Μου έχει συμβεί. Έχω ανέβει και εγώ σε τέτοιο τρενάκι.
Τον Οκτώβριο, είχα βγάλει μια σειρά από stories που έγραφα πως κάνω τη δουλειά μου. Είχε βγει πολύ αυθόρμητα, ίσως γιατί αυτόν τον καιρό έχω εστιάσει πολύ σε αυτό. Σε ένα story έγραψα "Η αντιγραφή είναι ένδειξη ερασιτεχνισμού".
Όταν κάποιος ή κάποια αντιγράφει κάτι, είναι γιατί δεν ξέρει πως να το κάνει. Η πιο απλή απάντηση που του δίνει το μυαλό του για να επιβιώσει, είναι να πάει από την πεπατημένη. Το μυαλό μας πάντα φροντίζει την ασφάλεια. Από αυτή που έχουν δοκιμάσει ήδη οι άλλοι, έχει δει πως εξελίσσεται η ιστορία. Αν δεν το εκπαιδεύσουμε, το μυαλό θα δίνει πάντα απλοϊκές λύσεις, ειδικά σε προβλήματα που δεν γνωρίζει. Και αυτό γιατί υπάρχει ένας μεγάλος κόφτης - ο φόβος.
Τι θέλουν οι περισσότεροι και περισσότερες που αντιγράφουν; Αποδοχή, χρήματα, το όνειρο κάποιου άλλου. Γιατί το θέλουν; Γιατί πιστεύουν πως αν το εφαρμόσουν θα έχουν και αυτοί επιτυχία, θα επιταχύνουν χρόνους, όλα θα είναι πιο εύκολα. Τι φοβούνται περισσότερο; Πως αν δοκιμάσουν κάτι δικό τους, θα έρθουν σε επαφή με κάτι τρομερά ευάλωτο γιατί θα δείξουν τον εαυτό τους, τη δουλειά τους στο κοινό, την οποία δεν θεωρούν αξιόλογη, αρκετά έτοιμη.
Η κοινωνία μας, το μάρκετινγκ της, έχει βασιστεί στις γρήγορες απολαύσεις. Αγοράζουμε πράγματα που μας υπόσχονται γρήγορα αποτελέσματα. Η τεχνική του ινστιτούτου αδυνατίσματος ( “ χάστε 10 κιλά σε 2 εβδομάδες’’ ) πιάνει σε όλους. Ναι θέλω να τα χάσω τόσο γρήγορα. Αν τα χάσω, θα είμαι άλλος άνθρωπος. Αν είμαι άλλος άνθρωπος, ίσως να με αγαπήσουν.
Αρκετά όμως με τη ψυχολογία από τα Lidl και πάμε πάλι στο προκείμενο. Τι καθιστά ακριβώς μια αντιγραφή; Υπάρχει παρθενογένεση; Όχι. Οι μεγάλοι δημιουργοί έφεραν στο προσκήνιο ιδέες σαν σπάνια ψηφιδωτά - μέσα τους χωράνε τη δουλειά μιας ομάδας ή φίλων, τη δουλειά των προγενέστερων του, τη δουλειά των συγχρόνων του. Όλα μπαίνουν στο κανάλι του δημιουργού και ανακατεύονται, μέχρι να γίνουν κάτι μοναδικό και καινούριο. Μερικές φορές είναι τόσο καινούριο, που δεν το καταλαβαίνει κανένας. Και θα ‘ρθει μετά από καιρό, ένας άλλος που θα το ανασύρει, θα καταλάβει τη στιγμή του και θα κάνει την επιτυχία.
Αλλά ας πάμε στην πρώτη ερώτηση. Τι καθιστά ακριβώς μια αντιγραφή; Έχω ένα παράδειγμα. Ο σύντροφος μου έχει ένα ρακάδικο στα Εξάρχεια. Το έχει ονομάσει “Ρακουμέλ’’ (μη με ρωτάτε και εγώ γκρίντζαρα όταν μου το πρωτόπε). Ξέρω όμως, πως η λέξη είναι δική του, την “έφτιαξε’’ μαζί με φίλους μας. Μέσα της κλείνει όλο το χιούμορ, την αυθεντικότητα, τη χαρά του Γιάννη. Είναι δική του, δημιούργημά του (κάνει συνέχεια λογοπαίγνια, είναι σαν σπάνια ασθένεια, αν ακολουθήσετε το account του μαγαζιού θα το καταλάβετε και
εσείς ).
Σήμερα αν κάνετε google τη λέξη ρακουμέλ, θα σας βγάλει το δικό του μαγαζί και άλλο ένα στη Xio, στα Ιωάννινα και στο Ηράκλειο. Είναι πολύ δύσκολο να σκέφτηκαν έτσι απλά την ίδια λέξη, το μαγαζί κλείνει 15 χρόνια και όλα τα υπόλοιπα είναι μεταγενέστερα. Είναι ξεκάθαρη αντιγραφή. Οι άνθρωποι που άνοιξαν τα μαγαζιά τους, σκέφτηκαν πόσο αστείο είναι το όνομα στα Εξάρχεια και επειδή ήθελαν αυτό το συναίσθημα, έδωσαν το ίδιο όνομα. Δεν μπήκαν στον κόπο να πάνε σε δικό τους δρόμο. Δεν ήξεραν πως γίνεται αυτό.
Μπορεί ακόμα να είσαι πολύ έμπειρος και καινοτόμος, στην πιάτσα χρόνια και να αντιγράψεις. Γιατί βρίσκεσαι σε ένα καινούριο πεδίο, μια αγεωγράφητη γη, είσαι απελπισμένος ή πιστεύεις πως δεν έχεις χρόνο. Ακόμα χειρότερα, πιστεύεις πως αν δώσεις αυτό το χρόνο, θα κοιτάξεις και θα ομολογήσεις πράγματα στον εαυτό σου που δεν θα σου αρέσουν καθόλου. Αυτό έγινε με τον Mark Zuckerberg και το rebranding του Facebook, που μπήκε στην ομπρέλα του νεου Meta και έχει ήδη καταγγελία για αντιγραφή logo. Εδώ βλέπουμε πόσο φόλα είναι αυτή η ανακοίνωση, πόση απελπισία υπάρχει για να επαναπροσδιορίσουν ένα καινούριο αφήγημα, ενός καινούριου κεφαλαίου, μακριά από όλα αυτά που σήμερα πληγώνουν το Facebook.
Αν ξεπεράσουμε το γεγονός πως διαβάσατε στο ίδιο (μικρό) κείμενο για ένα ρακοπωλείο στα Εξάρχεια με το όνομα Ρακουμέλ και για το επόμενο βήμα του Facebook που λέγεται meta, νομίζω πως είναι καλό να θυμόμαστε. Η αντιγραφή λέει περισσότερα για σένα, παρά για αυτόν που την κάνει. Και αν είστε θύματα αντιγραφής - κάτι κάνετε καλά. Ο εγκέφαλος κάποιου το εγκρίνει ως το καλύτερο δυνατό σενάριο. Και είστε ήδη πιο μπροστα. Θα τους φάτε όλους.
----------------
Αλλά για να φύγω από την αντιγραφή και να πάω στο επόμενο, το καλό. Την επόμενη Κυριακή 14 Νοεμβρίου, πίνουμε καφέ παρέα και έχουμε καλεσμένο <3. Ο πρώτος της σεζόν είναι και εκείνος που περάσαμε τις διακοπές μας μαζί. Θέλω πολύ να γνωρίσετε τον Αλέξανδρο Διακοσάββα, managing editor της Lifo, μεγάλο κινηματογραφόφιλο. O Αλέξανδρος θα μας πει, πώς είναι να δουλεύεις σε ένα τόσο μεγάλο site, τι κάνεις για να βρεις αληθινές, καλές ιστορίες, πώς απαντάς στα υβριστικά σχόλια, πώς πάει η περιπέτεια των podcasts και τι έχει μάθει πια για τον εαυτό του και τη δουλειά του. Ο Αλέξανδρος ακόμα, ενεργό μέλος του LGBTQ κινήματος στην Ελλάδα, θα μας μιλήσει για το φύλο, για τις διαφορετικές, μοναδικές εκφράσεις που μπορούμε να έχουμε και πράγματα που αξίζει να μάθουμε για να φερόμαστε με χάρη και δίκαια απέναντι τους.
Με τον Αλέξανδρο έχουμε μεγάλη ιστορία και πολύ αγάπη, πάρτε μια γεύση από αυτόν στο βίντεο που είχαμε κάνει όταν δούλευα στο λανσάρισμα της ταινίας Trainspotting 2.