Η Genizah είναι ένα φυσικό σημείο στην Εβραϊκή θρησκεία, το πατάρι ή το κελάρι όπου οι συναγωγές άφηναν όλα τα χαρτιά, επίσημα έγγραφα, σημειώσεις, οτιδήποτε ανέγραφε το όνομα του Θεού. Η μεγαλύτερη που βρέθηκε ποτέ βρισκόταν στο Κάιρο με πάνω από 200.000 έγγραφα, σήμερα σκορπισμένα στο Κέμπριτζ, την Αμερική και την Αίγυπτο. Η Genizah αυτή, βοήθησε να καταλάβουμε πώς ήταν η ζωή στο Μεσαίωνα σε εκείνες τις περιοχές, έδωσε αυθεντικά κείμενα συγγραφέων της εποχής και είναι σήμερα το πιο σύνθετο αρχείο Μεσαιωνικών εγγράφων.
Για να γίνει η Genizah αυτό το θαυμαστό αρχείο μιας ζωής που δεν είδαμε ποτέ, χρειάστηκε το σθένος ενός ακαδημαϊκού που ταξίδεψε στην Αίγυπτο για να την εντοπίσει. Ο Solomon Sechter μπήκε το 1896 σε ένα πατάρι γεμάτο σκόνη αιώνων (για τη συνέχεια της ζωής του είχε αναπνευστικά προβλήματα) πήρε τα χαρτιά, τα έγγραφα και μετά ένα - ένα τα έκανε κάτι. Μια συνειδητότητα, κάτι ζωντανό και αέναο, μια κοινή μνήμη.
"Η μνήμη είναι θεμέλιο της ταυτότητάς μας, αλλά ο τρόπος που γινόμαστε αυτό που είμαστε σήμερα δεν συμβαίνει από την ολική ανάκτηση της. Γίνεται από την επιμέλεια των αναμνήσεών μας - διαλέγοντας κάθε φορά από το απύθμενο πηγάδι πληροφορίας, τι αξίζει να σώσουμε". Αυτή είναι μια πρόχειρη μετάφραση από τη συνέντευξη της Dara Horn, στο τέλος του βιβλίου της "Α Guide for the Perplexed" που διάβασα αυτό το καλοκαίρι. Εκεί βρήκα για πρώτη φορά και την ιστορία της Genizah. Η συγγραφέας όμως πήγε την ιστορία της εκεί που ήθελα και εγώ, στo internet και τα social media. Κάθε μέρα, μαγνητοσκοπούμε κομμάτια της ζωής μας, τα υλικά που γίνονται αναμνήσεις. Ο απύθμενος όμως όγκος της μνήμης του κινητού μας, ατάκτως ερριμμένα, μέσα σε ένα χαοτικό συνειρμό δεν λέει σχεδόν τίποτα για εμάς, καμία ουσιαστική ιστορία. Είναι οι φωτογραφίες και τα βίντεο που διαλέγουμε με προσοχή να ποστάρουμε, μια ειλικρινή προσπάθεια να πούμε κάτι για εμάς και την ταυτότητά μας. Ποιο είναι όμως το κριτήριο που τις διαλέγουμε; Γιατί δυσκολευόμαστε να το κάνουμε; Πόσα πράγματα λένε αλήθεια κάτι για εμάς, και την ιστορία που θέλουμε να αφήσουμε στους άλλους; Τι λέμε στον ίδιο μας τον εαυτό;
Ναι σίγουρα πολλοί από εμάς, ψάχνουν ακόμα εκείνη την τέλεια φωτογραφία. Εκείνη που συνοψίζει την παραδοχή και μαζί επίκληση " η ζωή μου είναι τέλεια αυτή την στιγμή. Σε παρακαλώ πολύ, επιβεβαίωσε το". Σίγουρα φτάσαμε σε ένα συλλογικό πικ, όπου σαν επιμελητές της Genizah μας διαλέξαμε τόσα λίγα, που στο τέλος πήγαμε και φτιάξαμε καινούρια, ψεύτικα να τα υποκαταστήσουν. Φτάσαμε να φτιάχνουμε μπροσούρες της ταυτότητας μας, διαφημιστικό υλικό της ζωής μας.
Το photo dump - η συνήθεια να ανεβάζουμε πολλές, ασυνάρτητες, αυθόρμητες και "ερασιτεχνικές" φωτογραφίες στιγμών μας μαζί, ήταν η πιο διαδεδομένη συνήθεια του καλοκαιριού στο instagram. Τα λέει πολύ ωραία το κείμενο εδώ και μου επιβεβαιώνει κάτι ακόμα - καθώς εκτιμάς ξανά την ατέλεια της στιγμής, κερδίζεις το κομμάτι του εαυτού σου που θέλεις να γίνεις.
Δεν σταμάτησα να παίζω στο μυαλό μου την ιστορία της Genizah καθώς με περισσή επιμέλεια διάλεγα τις φωτογραφίες και τις σκέψεις που ήθελα να μοιραστώ δημόσια. Πριν από λίγες μέρες, καθώς περπατούσα για να γυρίσω στο σπίτι από μια συνάντηση, κάποιος φώναξε το όνομά μου. Ένας άντρας στην ηλικία μου, ήρθε προς το μέρος μου. Το πρόσωπό του, μου ήταν τρομερά οικείο, αλλά δεν μπορούσα να θυμηθώ τίποτα άλλο. Ήταν ένας συμμαθητής μου από το λύκειο, μετράγαμε πάνω από 20 χρόνια που δεν είχαμε δει ο ένας τον άλλον. Καθώς γρήγορα λέγαμε ποιοι είμαστε σήμερα, εκείνος χαμογελώντας μου είπε "δεν έχεις αλλάξει καθόλου" πράγμα που δυσκολεύομαι να το πάρω σαν κοπλιμέντο, αφού θεωρώ πως στα 17 μας είμαστε οι περισσότεροι επιεικώς, μπάζα. Ένιωθα όμως, πως η πρόθεσή του ήταν ευγενική και καθώς ξεκίνησε να μου διηγείται περιστατικά, κουβέντες που έλεγα που γρήγορα συνειδητοποίησα πως είχα αμετάκλητα, ξεχάσει. Ήταν οι δικές του αναμνήσεις για μένα, αλλά δεν ανήκαν σε εμένα. Από την ίδια Genizah, είχαμε και οι δυο διαλέξει διαφορετικά πράγματα από την ίδια χρονική στιγμή. Η ιστορία του για τη Μαργαρίτα, είναι πολύ πιθανότατα διαφορετική από εκείνη που εγώ είχα αποφασίσει να ανακτήσω και να διηγηθώ.
Οπότε η ερώτηση που σήμερα θα σας κάνω, έρχεται σχεδόν φυσικά. Εσείς, τι θέλετε να θυμάστε από την ζωή σας; Και τί, οι άλλοι από εσάς;